Arsenik Giderimi

Arsenik Giderimi

Bu sayfada arsenik giderimi ile özellikle yer altı sularının arıtılması işlemini anlatacağız. Bildiğiniz gibi bir çok yerde artezyen adı da geçen yer altı suları kullanılmaktadır. Bir kısmı içmede kullanılırken bir kısmı da sulama ve diğer ihtiyaçlar için kullanılmaktadır. Firmamız arsenik giderimi ile yer altı sularının arıtılması işlemini üstlenmektedir.

Yer altı sularında arsenik kirliliği dünya çapında birçok ülkede önemli bir sorun olarak çevre ve insan sağlığını ciddi bir şekilde tehdit etmeye devam etmektedir. İçme ve yer altı sularından arsenik giderimi için geliştirilmiş birçok teknoloji mevcuttur. Bu teknolojiler günümüzde ev tipinden, klasik arıtma tesisi ölçeğine kadar değişik boyutlarda %90 lara varan arsenik giderimi ile etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Yer altı suyu artıma teknolojileri yerinde ve yer yüzeyinde uygulanan teknolojiler olmak üzere ikiye ayrılır. Yer yüzeyinde yaygın olarak uygulanan arsenik arıtma teknolojileri; adsorpsiyon, iyon değiştirme, çökeltme-beraber çökeltme ve membran filtrasyonudur. Arsenikli yer altı sularının yerinde arıtılmasında kullanılan teknikler ise geçirimli reaktif bariyerler, elektrokinetik arıtma, fitoremediasyon ve mikrobiyal arıtmadır. Bu derlemede yaygın olarak kullanılan ve teknoloji haline dönüştürülmüş yüzey yer altı suyu arıtma sistemleri ve geçirimli reaktif bariyer yerinde arıtma teknolojisi ele alınmıştır.

Hızla artan dünya nüfusunun içme suyu ihtiyacım karşılamak için olan talepler, hem yüzey hem de yer altı suyu kaynakları üzerinde ciddi baskı oluşturmaktadır. Ülkemiz dahil olmak üzere bir çok ülkede insanlar arsenik içeren yer altı suları tüketmektedir. Dolayısıyla, içme ve yer altı sularında arsenik kirlenmesi dünya çapında önemli bir sorun olarak çevre ve insan sağlığını ciddi bir şekilde tehdit etmeye devam etmektedir. Arseniğin akut toksisitesi ve buna ek olarak arsenikli sulara uzun süreli maruz kalma; potansiyel olarak deri, mesane, akciğer ve böbrek kanserleri gibi birçok ciddi hastalığa neden olmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından arsenik içi içme sularında müsaade edilen maksimum limit 10 ^g/L olarak belirlenmiştir.

Doğal sularda bulunan arseniğin kökeni çoğunlukla jeojeniktir (kayaçların ayrışması, jeotermal aktiviteler vb). Arsenik 200’den fazla mineral bünyesinde bulunmaktadır. Madencilik faaliyetleri ve tarımsal uygulamalarda arsenik içeren herbisitlerin kullanımı ise insan kaynaklı önemli arsenik kaynaklarıdır. Arsenik doğada hem organik hem de anorganik bileşikler şekilde bulunmaktadır. Anorganik arsenik bileşikleri ise en yaygın olanıdır. Çevrede arsenik yaygın olarak duraylı iki oksidasyon halinde görülmektedir: Arsenat [As(V)] ve arsenit [As(III)]. Aerobik ortamlarda, +5 değerlikli arsenat bileşikleri yaygın arsenik türleridir. Anaerobik ortam koşullarında yeraltısuları genelde arsenit içerir. Arsenit 7’nin üzerindeki pH değerlerinde aerobik sularda kolaylıkla arsenata yükseltgenir. Tam tersine, arsenat düşük pH’larda arsenite indirgenebilir. Arseniğin toksisitesi ve mobilitesi kimyasal türüne ve oksidasyon haline göre değişir.

İçme ve yer altı sularından arsenik giderimi için geliştirilmiş birçok teknoloji mevcuttur. Bu teknolojiler günümüzde ev tipinden, klasik arıtma tesisi ölçeğinde birçok ülkede etkin bir şekilde kullanılmaktadır.

Arseniğin içme ve yer altı sularında giderimi fiziko- kimyasal ve aynı zamanda biyolojik teknikler vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir. Bu tekniklerin bir kısmı suyun yüzeyde arıtılmasını bir kısmı ise yeraltı suyunun yerinde ıslahını kapsamaktadır. Yer yüzeyinde yaygın olarak uygulanan arıtma teknolojileri; adsorpsiyon, iyon değiştirme, çökeltme-beraber çökeltme ve membran filtrasyonudur. Bu teknikler klasik arıtma tesisi ölçeğinde yaygın uygulandığı gibi daha küçük ölçeklerde de (ev tipi gibi) başarıyla uygulanmaktadır. Bu teknolojiler ile maksimum elde edilen arsenik uzaklaştırma oranları %90’nrn üzerindedir (Tablo 1). Arsenikli yer altı sularının yeraltında arıtılmasında kullanılan teknikler ise geçirimli reaktif duvarlar, elektrokinetik arıtma, fitoremediasyon ve mikrobiyal arıtmadır. Bu teknolojilerden geçirimli reaktif bariyer haricinde olanlar yeni ve gelişmekte olan teknolojilerdir. Dolayısıyla bu incelemede ele alınmamıştır. Ayrıntılı bilgiye bu derlemenin hazırlanmasında önemli ölçüde faydalanılan EPA (2000, 2002a,b) raporlarından ulaşılabilir.